اگر با واقع بینی و حقیقت طلبی و نگاه منصفانه عملکرد یک ساله فوتبال کشور را تحلیل کنیم، نمی توانیم نمره قبولی به اقدامات‌انجام شده بدهیم.

فوتبال رشته ای پرجاذبه، فراگیر و پرمخاطب است.برخی آن را یک صنعت تام و تمام می نامند. گروهی آن را به سیاست متصل می کنند و قدرتهای جهانی از آن به عنوان ابزاری برای پیشبرد اهداف و اغراض اقتصادی، سیاسی و اجتماعی به کار می گیرند.

ماجرای اخیر نزاع روسیه و اوکراین و مداخلات فیفا و کمیته بین المللی المپیک بخوبی نشان داد که جدایی ورزش از سیاست شعاری بیش نیست. در این رهگذر ورزش به ویژه فوتبال اهرمی کارساز برای قدرتهای جهانی به شمار می آید.

تحریم های فوری یوفا و فیفا بر علیه روسیه بخوبی نشان داد که این دو نهاد فوتبالی دربست در اختیار امریکا و چند کشور اروپایی قرار دارند و...

متاسفانه فوتبال ما هم از این نگاه یکسویه و مغرضانه نهادهای به ظاهر مستقل FiFa و Afc  خسارت فراوان دیده است.

سال های متمادی است پول های فدراسیون فوتبال و باشگاه های ایران به دلیل تحریم های ظالمانه امریکا علیه ایران توسط فیفا و کنفدراسیون فوتبال آسیا بلوکه شده است.

تیم‌ملی از منافع مالی و دو دوره حضور در جام جهانی منتفع نشده و Afc هم با تاسی از فیفا منابع مالی باشگاه های ایران را بلوکه کرده است.

این اقدامات جانبدارانه و خصمانه با روح ورزش قهرمانی و جوانمردانه در تضاد است و عملا استقلال فیفا و ای اف سی را زیر سوال برده است...

جدا از نگاه بیرونی به فوتبال باید نگاهی هم به عملکرد داخلی داشته باشیم و مسائل و مشکلات را از زوایای مختلف مورد بررسی و کنکاش قرار دهیم.

 حضور زودهنگام تیم‌ملی به جام جهانی را باید نقطه روشن عملکرد یک ساله قلمداد کرد و به آن فخر فروخت.

اما حقیقت ماجرا اینکه نباید به صعود به جام جهانی دلخوش کرد و از مباحث مدیریتی و کلان این رشته و کلاف سردرگم در نظام باشگاهداری و ده ها مسائل دیگر غافل بود.

یکی از محاسن تیم ملی، حضور اکثر ستاره ها و چهره های شاخص در خارج از کشور است.

امروز طارمی ، آزمون وجهانبخش نمایندگان شایسته فوتبال ما دراروپا به شمار می آیند.

برای تداوم حضور لژیونرها در مدارج بالای فوتبال اروپا باید ساختار فوتبال داخلی را‌ اصلاح کرد و استعدادیابی و آکادمی ها را‌مهم شمرد.

نظام مدیریت یکی از معایب فوتبال ما ضعف کلی در کار جمعی و نادیده گرفتن نظام‌مدیریت در این رشته پرجاذبه است.

پست خطیر ریاست فدراسیون و ارکان مهم فوتبال از جمله هیات رئیسه و سازمان ها ،  کمیته ها و دپارتمانها دستخوش تغییرات شده اند. ریاست عزیزی خادم تداوم چندانی نداشت.

مجادله اعضا هیات رییسه با عزیزی خادم و عزل غیر مترقبه او را نمی توان مبتنی بر آگاهی و تدبر قلمداد کرد.

متاسفانه اعضا این هیات هم ترکیبی هماهنگ ، نام آشنا و متشخص نیستند و با این نفرات نمی توان چشم اندازی روشن را نوید داد.

به هر حال فوتبالی که داعیه حضور چند باره در جام جهانی دارد، شایسته نیست به جای طراحی و برنامه ریزی و تدارک مناسب تیم‌ملی، درگیر منازعات داخلی و مدیریتی شود.

این موضوع نقطه تاریک در نظام مدیریت فوتبال ما است که افراد از ثبات لازم برخوردار نیستند. به لحاظ نگاه بیرونی هم این جابه جایی ها به جایگاه فوتبال ما خدشه وارد می کند.

حذف استقلال و پرسپولیس از جام باشگاههای آسیا هم‌متاثر از این بی تدبیری ها و نگاه غلط به مباحث مدیریتی و نظام باشگاهداری است.

در هرحال در آستانه دو دیدار حیاتی تیم‌ملی با کره و لبنان که صدرنشینی در جدول برای ما تعیین کننده است، تغییرات در فدراسیون و اداره فوتبال به صورت سرپرستی را نمی توان اصولی قلمداد کرد و...

جدا از تیم ملی و نیازهای آن ، باید به غفلت از تیم های پایه هم اشاره داشت.

تیم امید ماه ها بدون برنامه بود، مهدوی کیا بر سر قراردادش اختلاف طولانی با فدراسیون داشت.او اخیرا با تفاهم به کار فراخوانده شد، اما فوتبال ما با این نگاه غلط حدود نیم قرن از المپیک دور مانده و با امیدها مانند غریبه رفتار شده است. در مقطع نوجوانان و جوانان اوضاع‌اسفناک است.

فوتسال و فوتبال ساحلی و فوتبال بانوان هم با بی توجهی محض روبرو شده و از کار اصولی بازمانده اند. فوتبال باشگاهی هم در‌گیر مشکلات و نزاع های همیشگی است.

لیگ برتر که آیینه تمام نمای ما است در چنبره برنامه ریزی غلط و اجرای نامناسب آن گرفتار شده است.

اگر چه کرونا و اومیکرون بلای جان مسابقات داخلی شده و بازیهای بدون تماشاگر اساس کار را مختل کرد، اما نباید از تقویم نامناسب و اجرای نادرست لیگ داخلی چشم پوشید.

سازمان لیگ و کمیته های ذیربط از قاطعیت لازم برخوردار نیستند. اختلافات مجریان در کمیته های اخلاق ، انظباطی و استیناف ،  دپارتمان داوری و... و صدور آرا متناقض باعث بروز مشکلات جدی شده است.

درگیر شدن چند باشگاه در بحث بازیکن گابنی گل گهر، ماهها اخبار فوتبال ما را تحت الشعاع قرار داد و چالش جدی ایجاد کرد.

در بحث سربازی دو بازیکن استقلال هم مرافعه جدیدی ایجاد شد و مشخص شد باشگاههای ما به جای تن دادن به قوانین به فرافکنی و قانون گریزی روی آورده اند.

موضوع کهنه و قدیمی واگذاری سهام پرسپولیس و استقلال از طریق بورس هم که اخیرا اجرایی شد، اوضاع مبهم و نامشخصی دارد و نمی توان در باره آینده این دو باشگاه دلیل قاطع و روشنی ارائه داد.

باید حقوق باشگاه ها در بحث حق پخش تلویزیونی، تبلیغات محیطی و دیگر منابع مالی و درآمدی را مشخص کرد.

مدیران باشگاه ها هم در مباحث اقتصادی و درآمد زایی نیازمند بهره بردن از کارشناسان و‌متخصصان در این زمینه هستند.

در گذشته اعضا هیات‌مدیره ها عمدتا از عناصرسیاسی و برخی مدیران از جناح های حاکمیتی بوده اند.

این تصویر نادرست از مدیریت باشگاهی و دخالت دادن رفاقت ها و مناسبات سیاسی در ورزش حرفه ای باعث خسارت ها و آسیب های جدی شده است.

 باشگاهها به دلیل مشکلات عدیده و دور بودن متخصصان از فعالیت ، فرصت نیافته اند تا در فوتبال پایه گام های اساسی بردارند.

مباحث مهم استعدادیابی در باشگاه ها مغفول مانده و سازندگی به هیچ انگاشته شده است.

پرسپولیس و استقلال که نماد فوتبال ما به شمار می آیند، همواره از بازیکنان دیگر باشگاهها بهره می برند.

سید جلال حسینی ، کولی بالی،  وریاغفوری، پریرا ، ژستد و دهها بازیکن پا به سن گذاشته هنوز در فوتبال ما می درخشند و خودنمایی می کنند.

این حضور و استمرار قابل ستایش است، اما گویای غفلت از جوانگرایی و توجه به استعدادها است. با این فوتبال دیم و نگاه مدیران نتیجه گرا و مربیان محافظه کار چگونه می توان به آینده امیدوار بود. به لحاظ فنی و تاکتیکی هم نمایشی در خور انتظار از تیمها نمی بینیم. در لیگ فعلی پدیده ای نمی یابیم و ترکیب تیم ملی وابستگی شدید به لژیونرها دارد.

مربیان و کادر فنی تیمها به جای بالا بردن دانش خود و تمرکز به برنامه های تاکتیکی به جنجال، هیاهو و داد وقال روی آورده اند.

مسابقه بیانیه و انگ زدن به یکدیگر و مجادلات آزار دهنده و اعتراض به داوری و مجریان مسابقات فضایی نامناسب ایجاد کرده است.

البته جا دارد در باره تهیه و نصب سیستم وی ای آر هم قدم های اساسی برداشته شود و تهاجم به داوران کاسته شود.

فوتبال ما برای ایجاد تحول و اصلاح نظام باشگاهداری به جز موارد مطروحه ، نیازمند امکانات سخت افزاری و نرم افزاری است.

باشگاه هایی که از داشتن زمین تمرین مناسب و امکانات اولیه در مضیقه هستند، چگونه می توانند به کار حرفه ای بپردازند؟ یکی دیگر از موضوعات مهم در فوتبال ما، نادیده گرفتن مباحث فرهنگی و توجه به اخلاقیات در ورزش است.

پدیده دلالی، ناهنجاری و فساد دامنگیر این رشته شده است.مدیران باشگاهها و دست اندرکاران فرهنگی آنها هم عمدتا سیاست سکوت و بی تفاوتی اختیار کرده و برخی از آنها به ناهنجاریها دامن‌می زنند.

مباحث نظارت بر عملکرد مدیران و باشگاهها هم از جمله کاستی های فوتبال ما است.جا دارد دستگاههای نظارتی و سازمانهای ذیربط برای سالم سازی فضای این رشته از اختیارات قانونی خود استفاده کرده و با ناهنجاریها مقابله کنند و...

حسن‌ختام بازی های فوتبال در سال رو به پایان شهر آورد تهران و دیدارهای لیگ برتر است.

امید که این دیدار برخلاف گذشته عاری از مجادلات و‌منازعات برگزار شود و نمایشی در خور انتظار از بازیکنان دو تیم را شاهد باشیم. برای تیم ملی و دو دیدار ابتدایی سال جدید برابر کره و لبنان آرزوی موفقیت داریم. پیشاپیش سال نو و عید نوروز را به هموطنان و مخاطبان عزیز تبریک‌می گوئیم.امیدواریم ایامی زیبا پیش رو داشته باشند.

برای ورزش و فوتبال کشور آرزوی سربلندی داریم و امیدواریم تیم ملی با حضور در مرحله دوم جام جهانی موفقیت هایی تازه بدست آورد و کام مردم را شیرین کند.

نویسنده: احمد میرزاییان