جمعه سی و یکم فروردین ماه

فاصله حرف تا عمل..!

یادش بخیر در سال های دهه ۸۰ آقای دکتر ایلخانی زاده رئیس وقت فدراسیون چوگان جمهوری اسلامی ایران درسفری که به اصفهان داشتند دریکی از هتل های پنج ستاره، در دیدار با نگارنده ، از احیای نمادین و سمبولیک ورزش چوگان در میدان نقش جهان ( امام ) اصفهان خبر داد.

دکتر ایلخانی زاده با اشاره به قدمت ورزش چوگان در شهر تاریخی اصفهان که به شهرگنبد های فیروزه ای ، آثار باستانی وپایتخت تمدن وفرهنگ اسلامی در دنیا شهره است با اشتیاق و اطمینان خاطر اظهار امیدواری کردکه با موافقت سازمان « یونسکو » میراث فرهنگی وگردشگری، شهرداری، شورای اسلامی اصفهان وتفاهم وتوافق سازمان تربیت بدنی ( وزارت ورزش و جوانان ) بافدراسیون چوگان، تصمیم داریم با در نظر گرفتن دروازه های سنگی که با گذشت سالیان دراز همچنان مقاوم و استوار پابرجا مانده است،  به صورت نمادین ورزش چوگان را درمیدان نقش جهان این شهر توریستی احیا کنیم.
رئیس فدراسیون چوگان با اشاره به این که هیچ مسابقه ای در این میدان برگزار نخواهد شد خاطرنشان کرد که ورزش چوگان در اصفهان که از شهرهای بسیار قدیمی است وقدمت تاریخی آن به هزاره سوم قبل از میلاد هم می رسد و ریشه تاریخی دارد و در دوره های حکومت آل زیار، آل بویه، سلاجقه و صفویه مدتی قریب به ۱۵۰ سال پایتخت ایران بوده و شهرت جهانی دارد و عمارت عالی قاپو و مساجدامام (جامع عباسی) و شیخ لطلف اله در اطراف میدان زیبایی میدان نقش جهان را دوچندان کرده است این ورزش مفرح را به شکل نمادین بازسازی واحیا کنیم.
وی تصریح کرد: در نظر داریم مجموعه کاملی ازاین ورزش زیبا، پرتحرک و مفرح را در زمینی با مساحت حدود پنجاه هکتار تاسیس کنیم.
شایان ذکر اینکه متعاقب سفر دکتر ایلخانی زاده رئیس فدراسیون، هومن باقری دبیر فدراسیون نیز به اصفهان سفر و تصریح کرد: پس از دیدار رئیس فدراسیون از میدان نقش جهان وکسب موافقت سازمان های مرتبط، یعنی کمیته فرهنگی سازمان یونسکو ، سازمان تربیت بدنی ، سازمان میراث فرهنگی وگردشگری وهمچنین شورای اسلامی شهر اصفهان ، احیای زمین چوگان میدان نقش جهان به طور جدی در دستور کار فدراسیون قرار گرفته است.
درحالیکه شهرام توکلی، کارشناس دفتر فنی سازمان میراث فرهنگی و گردشگری استان اصفهان اظهارمی داشت درست است که این طرح از سوی فدراسیون به سازمان های ذیربط پیشنهاد شده ولی سازمان اکنون درحال مطالعه وبررسی این طرح است وچنانچه نتایج مثبت حاصل شودباتوجه به بافت میدان نقش جهان اجرای این پروژه بسیار سخت وپیچیده است وچندین سال به طول می انجامد، ضمن اینکه کاربری این میدان کلا باید تغییر پیدا کند و متناسب با این پروژه میدان نقش جهان طراحی شود.
دبیر فدراسیون ضمن تایید گفته های کارشناس دفتر فنی سازمان میراث فرهنگی وگردشگری بااین اشاره که احیای چوگان در میدان نقش جهان نیاز به سرمایه گذاری کلان داردوزمان طولانی راطلب می کند،اظهارمی داشت:  بازسازی این زمین کار کوچکی نیست و نیاز به سرمایه گذاری زیادی دارد، ولی شورای اسلامی شهر اصفهان هم اعلام کرده تنها با احیای چوگان در میدان نقش جهان موافق است ولی توانایی پرداخت هزینه وسرمایه گذاری را ندارد!
حال باتوجه به گذشت بیش از ۱۰ سال نه طرح احیای نمادین میدان نقش جهان اجرایی شده ونه از پروژه احداث مجموعه چوگان که قرغر بوددر ‌زمینی به وسعت ۵۰ هکتار احداث شود اطلاعاتی داده می شود !!
اما دو دروازه سنگی چوگان میدان نقش جهان اصفهان در دو ضلع شمالی وجنوبی  همچنان مقاوم ومستحکم پابرجاست که نشان از صلابت وعظمت کهن ودیرینه دارد.
برای آشنایی بیشتر علاقه مندان به این ورزش هیجان انگیز وزیبا باید بگوئیم چوگان اولین ورزش تیمی دنیا محسوب می شود و نخستین ورزش گوی ومیدانی هم نامیده می شود که سرمنشا٬ دیگر ورزش های توپ ومیدان هم به حساب می آید‌.
قدیمی ترین آثار مربوط به پیدایش ورزش چوگان را می توان در کتاب « کارنامه اردشیر بابکان» که به خط پهلوی در قرون دوم وسوم میلادی به رشته تحریر در آمده است پیداکرد.
گفته می شود چوگان یک شبه در زمان حکومت ساسانیان به وجود نیامده است وباتوجه به این که در زمان هخامنشیان اسب سواری از رونق خاصی برخوردار بوده و درتخت جمشید مقابل کوروش سوارکاران ماهر به هنرنمایی می پرداختند،به ورزش چوگان نیز روی آوردند که خیلی مهیج بود وبه قدرت بدنی و مهارت زیادی نیاز داشت.
به جرات می توان گفت ورزش چوگان در ایران قدمتی بیش از ۲۵۰۰ ساله دارد.
قابل ذکر اینکه بعد از حمله اعراب به سرزمین کهن ایران ، ورزش چوگان نه تنها نابود نشد که عمری دوباره یافت و در شهرهای مختلف ایران رونق پیدا کرد.
جادارد مسئولان فدراسیون چوگان به عهدخود وفا کنند وآستین همت بالا بزنند وبا در نظر گرفتن نقش توسعه ورزش پر نشاط چوگان و بسط وگسترش این ورزش در استان هایی نظیر اصفهان، کرمانشاه ، فارس، خراسان شمالی، جنوبی و رضوی، کهکیلویه وبویر احمد و کردستان که هواداران زیادی دارد به وعده های خود را عملی کنند و حداقل هیات های مربوطه برای آگاهی علاقه مندان به این رشته ورزشی به صورت شفاف از عملکرد فدراسیون وهیات ها در طول این سال های گذشته اطلاعاتی در اختیار مشتاقان ورزش چوگان قرار دهند.
گزارش از: اصغر قلندری