جمعه سی و یکم فروردین ماه

فوتبال، استکان کمر باریک و چای قند پهلو

یکی از دوستان در فضای مجازی نگاهی به جام در ادوار گذشته پرداخته و بتازگی به جام‌جهانی 1970 مکزیک رسیده، لذا بی مناسبت ندیدم که بنده نیز نگاهی به نیم قرن پیش بیندازم و از جام جهانی 1970 مکزیک و اشتها و ولع هموطنان در آن برهه بنویسم.

وقتی از پیش اعلام شد بازیهای این دوره بطور زنده از طریق جعبه جادویی پخش می شود، شور و شوق وصف ناپذیری در میان مردم بویژه شیفتگان دنیای توپ گرد و مستطیل سبز بوجود آمد که توصیفش قابل گفتن و نوشتن نیست. چراکه برای نخستین بار بود جام‌جهانی از این طریق به روی آنتن میرفت و این مهم برای فوتبالدوستان وطنی الهام بخش و نشاط آور می نمود. باری، جدیت آنهایی که دستشان به دهنشان می رسید، برای خرید تلویزیون جالب توجه می نمود. ضمن آنکه قهوه خانه ها نیز از این فرصت طلایی بهره برده و با نصب اطلاعیه در پشت شیشه های مغازه خود، علاقه مندان را برای تماشای مسابقات ترغیب می کردند. از اینها گذشته، دیگر رادیو و صدای دلنشین عطا بهمنش فقید مردم را راضی نمی‌کرد و نسل جوان و شیفتگان فوتبال مترصد بودند بهر شکل ممکن تکنیک ناب په له، ریوه لینو، توستائو، گلزنی گرد مولر، جرزینهو، اوه زیلر، ریوا و خلاقیت های چشم نواز ستارگان دیگر همچون فرانتس بکن باوئر، تئوفیلو کوبیلاس، جف هورست را از جعبه جادویی و چهار چشمی دنبال کنند. باوجود اختلاف ساعت میان ما و مکزیک علاقه مندان شبها به سمت قهوه خانه ها سرازیر می‌شدند تا بازیهای برزیل، آلمان، انگلیس، ایتالیا، اروگوئه را با ولع تمام قد ببینند. چای لب سوز و قند پهلو و استکان کمر باریک هم چاشنی کار بود و طعم خاصی داشت که هنوز که هنوز است مزه اش زیر زبانمان است. آنهایی هم که تلویزیون داشتند میزبان دوستان وآشنایان بودند و خلاصه اینکه شور و اشتیاق عجیبی در جامعه حاکم بود. بویژه آنکه پس از قهرمانی تیم ملی ما در جام ملت‌های آسیا به سال 1968، فوتبال قوت قلب عمیق بسیاری از هموطنان شده بود. باری، دیدارهای مهم مثل آلمان و انگلیس، برزیل و اوروگوئه، ایتالیا و آلمان و... با اقبال مردم مواجه شده و اتفاقا بازیهای جاندار و بعضا پرگل از آب درآمد. از اینها گذشته، شاید بتوان به صراحت تصریح کرد از این دوران بود که بحث داغ فوتبال در تمامی لایه ها و قشرهای جامعه ما ریشه دوانید و در کانون توجهات قرار گرفت. به واقع جام جهانی یادشده هویتی تازه به فوتبال دنیا و بویژه فوتبال ما بخشید و زمینه شکل گیری و ظهور فوتبال مدرن را در چهار گوشه کره خاکی رقم زد. ای دریغ، چقدر زود دیر شد.