امپراطوری­های تاریخ هر یک به دلایلی از هم پاشیده­اند. فراعنه مصر، امپراطوری هخامنشی، امپراطوری­های یونان و روم و در نهایت امپراطوری عثمانی. جنگ داخلی، دشمن خارجی، شیوع بیماری و ... می­ توانند باعث از بین رفتن امپراطوری­ ها شوند.

مطالعه بر روی راه­های جلوگیری از هر یک از این عوامل می­تواند فروپاشی امپراطوری­ها را به تعویق بیاندازد و این نوع از تحقیق برای جوامع مختلف بسیار حیاتی است. یکی از عوامل نارضایتی و جنگ داخلی، تبعیض و اختلاف طبقاتی است. از روش­های جلوگیری نارضایتی و مشغول نگه داشتن مردم، توجه و روی آوردن به اتفاقات ورزشی است. این موضوع در روم باستان و با ساختن کلوزیوم مورد توجه قرار گرفت. حاکمان امپراطوری روم دریافته بودند که مسابقات ورزشی علاوه بر ایجاد شور و هیجان در مردم و همینطور ایجاد احساس عدم تفاوت و سرخوردگی، می­توانند از تبعیض و اختلافات طبقاتی هم بکاهند. همه مردم، چه فقیر و چه غنی می­توانند از مسابقات ورزشی لذت ببرند و ورزش کنند. در کلوزیوم عظیم (و اکنون در ورزشگاه­های فوتبال) فقیر و غنی با فاصله کمی از یکدیگر می­نشستند و از مسابقه لذت می­بردند و برای ساعاتی تفاوت­ها را فراموش می­کردند. اما در این میان جدا کردن تماشاگران فقیر از غنی و ایجاد جایگاه VIP می­تواند به اختلاف طبقاتی دامن بزند، چیزی که با اصل و فلسفه برگزاری مسابقات ورزشی در تناقض است. اما در این میان تبعیض­های نژادی هم می­تواند به مسائل و مشکلات جامعه دامن بزند که در ورزش این مشکل هم حل می­شود. بسیاری از قهرمانان ورزشی جهان را رنگین پوستان تشکیل می­دهند و تفاوت چندانی در میان ورزشکاران قومیت­ها و ادیان مختلف وجود ندارد. در واقع ورزش مستقل تمامی مظاهر تبعیض و تنها با تکیه بر تلاش و کوشش فردی و جمعی، ایجاد شادی و نشاط در جامعه می­کند. علاوه بر این تفریح سالم و حتی سلامت بخش است و مردم را به داشتن سلامت و اندام متناسب ترغیب می­کند. اما در این میان آمریکا اکنون به شدت دچار شورش­های مردمی شده و به عنوان یک امپراطوری در معرض فروپاشی قرار گرفته است. تبعضیض طبقاتی و نژادی از عوامل اصلی این موضوع هستند. دشمنان خارجی از جمله چین و روسیه هم که به شدت آمریکا را تحت فشار قرار داده­اند. شیوع بیماری کرونا از دو جهت به این مشکلات دامن زده است. اول اینکه گران بودن خدمات بهداشتی و پزشکی در آمریکا باعث شده است که تنها قشر پر درآمد بتوانند از عهده آنها بر بیایند و قشر فقیر که از قضا سیاه پوستان اغلب جزو آن هستند، نمی­توانند هزینه­ها را متقبل شوند و به سادگی در حال از بین رفتن هستند. اما مهمتر اینکه بیماری کرونا موجب تعطیلی مسابقات ورزشی در جهان و به خصوص آمریکا شده است و این به شورش­ها بیشتر دامن می­زند. مردم آمریکا که همواره خود را با مسابقات ورزشی مختلف از جمله بسکتبال، فوتبال، راگبی، والیبال، بوکس، بیسبال، کشتی کج و ... مشغول نگه می­داشتند، اکنون بیکار مانده اند و نمی ­دانند انرژی خود را در کجا تخلیه کنند. لذا، آمریکا بیش از پیش دچار مشکل شده است. حربه مشغول نگه داشتن مردم با ورزش دیگر کارساز نیست لذا مسئولین آمریکا به سرعت باید برای بازگشایی ورزشگاه­ها چاره اندیشی کنند. مساله مشغول نگه داشتن مردم بسیار اساسی و مهم است. هنگام برگزاری مسابقات بزرگ ورزشی، بسیاری از مردم مشغول تماشای آن می­شوند. در این ساعات، ترافیک، آلودگی، جرم و جنایت و ... در سطح جامعه کاهش می­یابد. مردم تنها و تنها به ورزش و رویدادها فکر می­کنند و از تفکر باطل مصون می­مانند. سیاستمداران بزرگی اکنون اهمیت ورزش را درک کرده­اند و بسیاری از آنها بصورت آشکار و پنهان در تیم­های ورزشی سرمایه گذاری کرده­اند. ورزش حس میهن پرستی و تعصب ملی را هم تقویت می­کند و می­تواند انگیزه پیشرفت را در جوامع افزایش دهد. همچنین پیشرفت در زمینه ورزش می­تواند به پیشرفت­های پزشکی و تکنولوژیک فراوانی راهگشا باشد. اما موضوع مهم دیگر این است که آیا موضوع تنها سرگرمی است؟ آیا باید ملت را تنها در سرگرمی به خود مشغول کرد و آنها را از اهداف دیگر باز داشت؟ خیر. اما هدف اصلی هر چه که باشد، سرگرمی در کنار آن باید باشد تا افراد بتوانند کارهای سخت را انجام دهند. حتی شاید لازم باشد که سرگرمی برابر با هدف اصلی و گاهی اوقات بیشتر از کار باشد. زیرا اگر حوصله باشد، ذهن باز است و علاقه برای انجام کار وجود دارد. همچنین خلاقیت وجود دارد که ممکن است یک خلاقیت، از کار سالها بیشتر و مهم­تر باشد.. و اما اختصاصی در مورد ورزش استان آذربایجان غربی: در جامعه کنونی ما افراد بسیاری از بی­ حوصلگی، سر رفتن حوصله، نداشتن سرگرمی و ... رنج می­برند و این موضوع در موارد بسیار افسردگی و خمودگی را به بار می ­آورد. راهکار عملی این موضوع تمرکز سرمایه در بخش ورزش­های عمومی بوده و از آنجاییکه والیبال استان ما جهانی است، می­توان از آن استفاده­های شادی آور، سرگرم کننده، تولید کننده انگیزه برای کار و در این میان سلامتی به جامعه هدیه داد. ایجاد یک تیم فوتبال و بسکتبال قوی و محبوب مانند شهر تبریز بسیار مفید خواهد بود. لذت از ورزش به سن و سال ربطی نداشته و تفریح سالم به معنای واقعی کلمه است. نویسندگان: دکتر احسان مصطفی­ پور (پژوهشگر)، عزیز پرتوی (پیشکسوت و مربی والیبال)