سه شنبه پانزدهم آبان ماه

مسیر پُر پیچ و خم شطرنج

چندی پیش مدارک ۹ نفر کاندیدا برای رسیدن به ریاست فدراسیون شطرنج اخذ و به وزارت ورزش ارسال شد.

در میان این جمع ۹ نفره، تعدادی از مسئولین گذشته و کنونی فدراسیون حضور دارند که امید دارند شاید دگرباره شاهین اقبال بر شانه هایشان بنشیند و از بازار آشفته شطرنج نمدی برای کلاه خود تهیه کنند. برخی دیگر نیز احتمالا تنها جهت بازارگرمی وارد میدان شده اند و تصور نمی رود توان و امکان ایجاد تحول در این فدراسیون را داشته باشند. چه بسا آنان نامزدهای سفارشی باشند که به تناوب از سوی وزارتخانه به سمت فدراسیون ها گسیل می شوند تا شانس خود را در مسندی دیگر مورد سنجش قرار دهند. هنوز مشخص نیست پس از طی مراحل اداری، چه تعداد از جمع نامزدها تایید خواهند شد و چند نفر به نفع مدعیان اصلی ریاست کناره گیری می کنند اما تردید نمی توان داشت که جامعه شطرنج به واسطه مشکلات سال های اخیر و حواشی به وجود آمده در اواخر دوران ریاست قبلی فدراسیون، برای انتخاب رییس آینده وسواس بیشتری از خود نشان خواهند داد. مشکلات مالی، بی انگیزگی شطرنج بازان، ترک وطن برخی نامداران، ناتوانی در کسب میزبانی مسابقات بین المللی و حاشیه های ریز و درشت دیگر از جمله ضعف هایی است که به فدراسیون پیشین نسبت داده می شود. همین نواقص خانواده شطرنج را به صرافت انداخته تا در انتخاب رییس آینده دقت نظر بیشتری از خود نشان دهند. اینکه در میان جمع نامزدهای ثبت نام کننده فرد قدرتمندی با توان غلبه بر مشکلات یادشده وجود داشته باشد نیاز به تعمق دارد.‌شطرنج طی سال های اخیر همواره از مشکلات مالی در رنج بوده و علی رغم آنکه اساتید بزرگ این رشته اعم از بانوان و آقایان در میادین بزرگ درخشش داشته و افتخار آفرین بوده اند اما در داخل به آنان توجه لازم نشده است. ضعف مالی فدراسیون، عدم حمایت کافی دستگاه ورزش و حامیان مالی غیر دولتی، نبود تبلیغات هدفدار و مناسب و پاره ای مشکلات دیگر دست به دست هم داده تا ورزشکاران این رشته برای ترک وطن رغبت بیشتری از خود نشان دهند. بطوری که طی مدت کوتاهی چند شطرنج باز مبادرت به سفر کردند. چه بسا رییس پیشین فدراسیون به واسطه همین مشکلات و انتقادات فراوانی که از وی شده بود رغبتی برای ثبت نام مجدد از خود نشان نداد و فدراسیون با تمام مشکلات به دست سرپرست سپرده شد. طی دوران نسبتا کوتاه مدت سرپرستی فرهاد نیکو خصال در شطرنج نیز امکان تحول وجود ندارد و او همین که بتواند فدراسیون مقروض و از هم گسیخته را تا زمان برگزاری انتخابات اداره کند کار بزرگی کرده است. در واقع وزارت ورزش طی این سال ها چنان از عملکرد و فعالیت برخی فدراسیون ها غافل بوده که شیرازه کار از هم گسسته و جمع و جور کردن دوباره آنها هزینه و فرصت بسیار می طلبد.روشن نیست اعمال وظیفه نظارتی دستگاه ورزش بر فدراسیون ها با کدام ملاک و معیار انجام می گیرد که نه تنها خبر درست و کارشناسی از درون این مجموعه ها گرفته نمی شود بلکه بعضا با دریافت اطلاعات غلط از خود آنها به راحتی گمراه می شوند. به هر حال شرایط امروز شطرنج چنان است که اگر رییس آینده این فدراسیون نتواند امکانات و لوازم آرامش خاطر قهرمانان را فراهم سازد چندان نمی توان به موفقیت های آینده امیدوار بود. اینکه ابتدا فضا را گل آلود کنیم و سپس از خارج رفته ها تقاضا کنیم با رعایت مقررات همچنان در خدمت تیم ملی و شطرنج کشور باشند خواسته و آرزوی عجیبی است که به نظر نمی رسد محقق شود.اگر آنان با شرایط اعلامی فدراسیون موافقت داشتند که هرگز جلای وطن نمی کردند و اکنون که رفته اند و امکانات کافی در اختیار شان قرار گرفته دلیلی برای بازگشت ندارند مگر اینکه رییس آینده فدراسیون و وزارت ورزش بستر مناسب و فضای توام با آرامش و اطمینان نزد جامعه شطرنج و نامداران این رشته مهیا و اگر توفیق زیادی در بازگرداندن مهاجرین پیدا نمی کنند لااقل امکان پایداری قهرمانان موجود را فراهم کنند. اینکه در میان نامزدهای موجود فردی با ویژگی های یاد شده بتوان پیدا کرد چندان آسان به نظر نمی رسد.