چهارشنبه نوزدهم اردیبهشت ماه
در فوتبال ما چه می گذرد؟

خانه نشینی دادگان، باقری و عزیزی خادم ...

کلاه خودمان را قاضی کنیم. خانه‌نشینی افرادی مثل دادکان، دایی، عزیزی خادم یا کریم باقری به ضرر چه کسی تمام شد؟ جز فوتبال ملی چه کسی ضرر کرد؟

دادکان و دایی و عزیزی خادم هم به سرنوشت کریم باقری دچار شدند؟

افشاگری کریم باقری در مصاحبه با پژمان جمشیدی که گفت «بخش امنیتی» جلوی ادامه فعالیت او در پرسپولیس را گرفته، اظهارنظر بسیار مهم و در عین حال عجیبی است.

به گزارش روزنامه اعتماد، این اظهارنظر با گذشت نزدیک به 24 ساعت از اعلام آن با واکنش یا تکذیبی همراه نشده است و این یعنی احتمال درست بودنش وجود دارد.با فرض اینکه کریم باقری واقعا آنچه بر او گذشته را شرح داده باید گفت این افشاگری صرفا محدود به خودش نمی‌شود. حالا می‌توان همه اتفاقات گذشته را ردیف و یکی‌یکی رمزگشایی کرد. می‌توان فهمید دلیل کنار رفتن این همه آدم از فوتبال چه بوده. چهره‌های سرشناسی که به یک‌باره از جغرافیای فوتبال ناپدید شدند. از محمد دادکان و علی دایی بگیرید تا وریا غفوری و کریم باقری و دیگران. حتی می‌شود برخی عزل و نصب‌ها را هم در همین کتگوری گنجاند؛ تغییرات مدیریتی در فدراسیون فوتبال و سایر ارگان‌های ورزش. می‌توان اظهارات داریوش مصطفوی که در برنامه زنده تلویزیونی گفت یکی از نهادها فشار آورد تا شهاب‌الدین عزیزی‌خادم از ریاست فدراسیون فوتبال عزل شود را بازخوانی کرد.

البته در تمامی موارد ذکر شده و نشده همیشه گمانه‌زنی‌هایی در مورد دلایل کنار رفتن ناگهانی چهره‌ها در رسانه‌ها و صحبت آدم‌ها مطرح می‌شد ولی هرگز کسی با چنین صراحتی از آن سخن نگفته بود.می‌توان ویژگی‌ها و سویه‌های چنین فرآیندی را براساس اتفاقات رخ داده چنین دسته‌بندی کرد:

اول از همه اینکه آن توصیه‌ها هرگز جنبه رسمی ندارند. یعنی این شکلی نیست که یک ارگان بردارد نامه بزند به فلان فدراسیون یا فلان باشگاه بگوید از این به بعد این شخص نباشد! آن طور که مشخص شده همه‌ چیز به صورت شفاهی صورت می‌گیرد. مثلا به مدیرعامل یک باشگاه می‌گویند با کریم باقری تمدید نکند. آن مدیر باشگاه هم که از یک طرف با فشار هواداران مواجه است و از سمت دیگر با فشار نهادهای خارج از فوتبال به تناقض‌گویی می‌افتد. مثل رضا درویش که یک‌بار گفت یحیی گل‌محمدی، کریم باقری را نمی‌خواهد و وقتی یحیی این را تکذیب کرد، گفت کریم خودش نمی‌خواسته بیاید و رفته دنبال بیزینس و... چون نمی‌توانست بگوید به من گفته‌اند با باقری تمدید نکند. ‌

نکته دوم اینکه مشخص نیست چرا اصلا چنین رویه‌ای صورت گرفته است. به هر حال مملکت قانون دارد و قوه قضاییه برای همین مواقع است. اگر فردی مرتکب جرم شده باید در دادگاه مواخذه شود و متناسب با جرمش جزا ببیند. اما وقتی فرد با اتهام خاصی از سوی قوه قضاییه مواجه نیست و در دادگاهی محاکمه نشده چطور مستوجب مجازات می‌شود؟ کریم باقری در مورد اعتراضات سال گذشته مواضعی اتخاذ کرد که به مذاق مسوولان خوش نیامد. طبق اخبار واصله همان موقع احضار شد، توضیحاتی ارایه کرد و بعد هم به کارش برگشت. اگر او جرمی مرتکب شده بود چرا رهایش کردند و اگر مرتکب نشده بود پس این عواقب برای  چیست؟

مساله سوم برمی‌گردد به قوانین فیفا. با اظهارنظر کریم باقری مسجل شده که نهادهای خارج از فوتبال در فوتبال دخالت می‌کنند و این کاملا مخالف قوانین فیفاست. قوانین فدراسیون جهانی فوتبال فیفا در این زمینه صراحت دارد یا شخص در حیطه فوتبال مرتکب خلاف می‌شود که باید در کمیته‌های انضباطی و اخلاق پاسخگو باشد یا جرم عمومی مرتکب می‌شود که باید در دادگاه‌های کیفری به محکومیت او رسیدگی شود. در مورد کریم باقری هیچ‌کدام از این موارد صدق نمی‌کند. کریم باقری اصلا با محکومیتی مواجه نشده است. اینکه به مدیران باشگاه می‌گویند فلانی نباشد و آنها می‌پذیرند و مقامات فوتبال هم کاری نمی‌کنند، می‌تواند عواقب خطرناکی برای فوتبال ایران به همراه داشته باشد.

نکته چهارم هم بحثی جدا از این حرف‌هاست. خطاب به آنهایی که چنین تصمیماتی می‌گیرند اینکه بپرسیم کنار گذاشته شدن این همه آدم نخبه چه کمکی به ورزش ایران یا مملکت کرده است؟ همه بیاییم کلاه خودمان را قاضی کنیم. خانه‌نشینی فردی مثل محمد دادکان به ضرر کی تمام شد؟ بیرون ماندن علی دایی از فوتبال چی؟ او که محبوبیتش را دارد و بیزینسش را می‌کند. عزیزی‌خادم بعد از رساندن تیم ملی به جام جهانی عزل شد، کریم باقری امسال از پرسپولیس رفت، وریا غفوری باشگاه پیدا نکرد. حال چه کسی متضرر شد؟ جز فوتبال ملی و باشگاه پرسپولیس و مردم؟ نگاه کنید به شکافی که امروز بین هواداران و تیم ملی ایجاد شده است. اینها نتیجه نگاهی است که در سال‌های گذشته بر ورزش کشور و مخصوصا فوتبال حاکم بوده است.

سوال این است آیا افرادی که چنین تصمیماتی می‌گیرند هزینه‌های آن را سنجیده‌اند؟ آیا می‌دانند گاهی جابه‌جایی یک نفر مسیر یک سیستم و سازمان را به صورت کامل تغییر می‌دهد؟ آیا تا به حال حساب کرده‌اند برکناری مدیران موفق فدراسیون فوتبال و چهره‌های شاخص بیشتر چه بلایی سر این رشته آورده؟ این همه هزینه مادی و معنوی فقط به خاطر این بوده که یک فرد جوری فکر می‌کرده که مورد پسند برخی نبوده است.

حالا که به هر حال کریم باقری با صراحت از دلیل کنار رفتنش از فوتبال حرف زده نباید این موضوع به فراموشی سپرده شود. باید مقامات وزارت ورزش و فدراسیون فوتبال و باشگاه پرسپولیس در مورد این مساله توضیح بدهند. در مورد استقلال نهادهای ورزشی، همین‌طور نیاز است مقامات قضایی با ورود به این ماجرا مشخص کنند که حدود اختیارات نهادها کجاست و جرم‌انگاری‌ها به چه صورت انجام می‌شود. به هر حال باید مردم بدانند تصمیمات در ورزش به چه شکلی است.