والیبال ایران در سه دهد گذشته با دو نام به شدت گره خورده است.

ایوان بوگاینکوف لتونی و خولیو ولاسکوی آرژانتینی،مقایسه این دو البته منطقی نبوده و نخواهد بود چرا که هریک با سبک وسیاق والیبال شرق و غرب اروپا والیبال را اموزش می دهند اما ایوان که جایزه بهترین آبشارزن دو المپیک را با خود داشت به دلیل قدرت پرش عالی به گاگارین"پرنده" شهرت داشت وی نزدیک به یک دهه در والیبال ایران کار کرد و شیوه استعدادیابی روسی را در والیبال ایران پیاده کرد به مدارس مختلف رفت و با انتخاب بازیکنان قد بلند نگاه سنتی به گزینش استعدادها را تغییر داد.ایوان هم اینک در ویلایی در کشور لتونی دوران دهه نهم زندگی خود را پشت سر می گذارد با وی گفتگویی انجام دادیم که می خوانید:

-  لطفا از پیوستن تان به والیبال ایران بگویید.

در سال 1991، وزارت ورزش ایران درخواستی به کمیته ورزشی شوروی ارسال کرد تا متخصصان ورزشی را برای کار به ایران بفرستد. در ماه ژوئیه 1991 من به همراه متخصصان دیگر ورزشی به ایران آمدم. کل 11 نفر. یک مربی دیگر از لنینگراد (اکنون سنت پترزبورگ) همراه با من به فدراسیون والیبال اعزام شد.بعد از شش ماه در این فدراسیون تنها ماندم، چون آن مربی نتوانست نتایجی ارائه دهد. شانزده سال در فدراسیون والیبال تحت راهنمایی آقای یزدانی کار کردم. چرا این مدت زمان بسیار طولانی بود؟ شاید به خاطر نتایج خوب در توسعه والیبال ایران باشد.

 فکر می کنید دوباره دوران سازندگی شما می تواند در والیبال ایران احیا می شود؟

 به درخواست من آقای یزدانی رئیس فدراسیون والیبال ایران از تیم های والیبال روسیه دعوت کرد تا بازی خود را به نمایش بگذارند. همه بازیکنان این تیم ها قد بلندی داشتند که برتری زیادی نسبت به بازیکنان کوتاه قد ایران داشتند.چیزی که بارها در صحبت هایم در فدراسیون والیبال ایران گفته ام به لطف این بازی ها، رئیس فدراسیون آقای یزدانی به من کارت بلانش(اختیار تام) داد تا بازیکنان نامزد تیم ملی ایران را انتخاب کنم.

من به مدارس ایران سر می زدم و بچه ها را نه تنها بر اساس قد، بلکه بر اساس ساخت بازیکنان( فیزیک بدنی ) هم انتخاب می کردم. تقریباً هر ماه یک مستر کلاس با همه مربیان ایران برگزار می کردم . در مرحله بعد، این مربیان با استفاده از روش من، آموزش هایی را که در کلاس های مستر دریافت کرده بودند با کودکان منتخب انجام می دادند. بعد از مدتی تمام بازیکنان منتخب تهران را جمع کردم و اردوهای آماده سازی برگزار کردم و در ادامه بهترین بازیکنان را برای تیم ملی انتخاب کردم.

البته امروز هم می‌توانید به همان سطحی از پیشرفت دست پیدا کنید که زمانی که من آنجا بودم، اما روش‌شناسی آموزشی اکنون تغییر کرده است و باید به آن پایبند باشید.و تمامی مربیان ایرانی باید این موضوع

را به شدت رعایت کنند، علاوه بر این لازم است با دیدن فیلم بازی ها حریفان را به طور کامل مطالعه کنند. 

دلایل ضعیف شدن تیم بزرگسالان ایران چیست؟

بدون ابهام به این سوال دشوار است. عوامل زیادی می توانند بر نتیجه تاثیر بگذارند و باید دلایلی را که می توانند در این روند حضور پر قدرت اثر داشته باشید را درک کنید .

 ممکن است درگیری های داخلی باعث سوء تفاهم بین بازیکنان و مربی و غیره شوندو اتحاد و همدلی برای پیشرفت را زایل سازد.از سویی دیگر بازیکنان باید بتوانند بازی ها و مسابقات طولانی را تحمل کنند.

 نظرتان در مورد محرومیت بین المللی والیبال روسیه چیست؟

به دلیل عدم حضور تیم ملی روسیه، مسابقات بین المللی جذابیت خود را از دست می دهند، زیرا والیبال روسیه یکی از قوی ترین هاست. و برای تیم های قوی جهان جالب نیست که با تیم های ضعیف تر رقابت کنند و چنین والیبالی دیدنی نیست.

به نظر شما والیبال ایران در حال حاضر به مربی خارجی نیاز دارد یا مربی داخلی؟

مربیان ایرانی در آن زمان از آمادگی کافی برای مربیگری با استانداردهای جهانی برخوردار نبودند.لازم است  از بین مربیان فردی  انتخاب انجام شود که آگاه ٬ عاشق والیبال و بازیکنانش باشد.

مربی جدید باید حداقل سه سال با تیم کار کند. فقط در این صورت می توانید تشخیص دهید که او یک مربی خوب است یا نه . در یک سال کار با یک تیم مربی به سادگی نمی تواند نتایج کار خود را نشان دهد.و این به ایرانی یا خارجی بودن مربی بستگی ندارد . اما البته بهتر است یک مربی با دانش از ایران باشد. زیرا بچه هایش را بهتر می شناسد و کشورش را دوست دارد.

 فکر می کنید برای پرورش نسل طلایی به والیبال در داخل چه باید کرد؟

 تشکیل مدارس شبانه روزی که ستارگان آینده والیبال ایران و جهان در آن درس بخوانند، تمرین کنند و زندگی کنند. این پیشنهاد را زمانی که در ایران بودم به آقای یزدانی دادم، اما بنا به دلایلی اجرا نشد.و البته باید انتخاب و تست مناسبی از بچه ها انجام شود.

 برای رشد و اعتلای والیبال بانوان ایران چه پیشنهادی دارید؟

در مورد والیبال بانوان متخصص نیستم. من هرگز زنان را آموزش نداده ام، بنابراین نمی توانم به این سوال با جزئیات پاسخ دهم. اما اصول کلی باید مشابه اصول والیبال مردان باشد.

 در حال حاضر روزهای بازنشستگی خود را چگونه می گذرانید؟

تمام زندگی من در ایران با والیبال مرتبط بود و هدف این بود که تیم ملی ایران را به عرصه جهانی برسانم تا به عنوان یک حریف قدرتمند حرفی برای گفتن داشته باشد. بهترین خاطرات ام زمانی است که تیم مدال گرفت. بچه ها خوشحال بودند و من هم از آنها راضی بودم. در اوقات فراغت از زیبایی های کوه های ایران لذت می بردم و شهرها و دیدنی های کشور را تحسین می کردم. الان  از مربیگری بازنشسته شده ام و استراحت می کنم. وقتم را با کار در باغ می گذرانم                                                                      .

گفت و گو:  رحیم رحیم زاده اصل